Piotr Gach
Jednym z najbardziej znanych i lubianych w Polsce drzew jest zapewne brzoza brodawkowata Betula pendula. Gatunek ten wyróżnia się głównie niezwykle chcrakterystyczną, kredowobiałą korą. Nie wszyscy jednak wiedzą, że istnieje pewna naturalna odmiana brzozy brodawkowatej, której kora jest... prawie czarna!
Odmiana ta to brzoza ciemna (B. pendula var. obscura), zwana też czasami brzozą czarną (nie mylić z właściwą, pochodzącą z Ameryki Północnej B. nigra!). Drzewo to różni się od odmiany typowej nie bielejącą z powodu braku betuliny, ciemną korą; poza tym wszystkie cechy ma identyczne. Do niedawna brzoza ciemna była uznawana za odrębny gatunek B. obscura. Należąca generalnie do rzadkości brzoza ciemna występuje sporadycznie na terenie Polski, Czech, Słowacji i Ukrainy. W Polsce jej rozproszone osobniki można spotkać głównie na południu kraju, w tym zwłaszcza na pogórzu. W sieci można znaleźć informację, że jedno z największych skupisk znajduje się na terenie rezerwatu Sasanki w Jaworznie, gdzie na niewielkim obszarze rośnie kilkadziesiąt osobników. Autor znalazł jednak kilkadziesiąt brzóz ciemnych także niedaleko Myślenic, a dokładniej w lasach na terenie miejscowości Zawada oraz Siepraw.
Znane (przynajmniej autorowi, także z rezerwatu Sasanki) okazy brzozy ciemnej to zazwyczaj nieduże drzewa, nie przekraczające 60-70 cm obwodu pnia, często też o krzywym pniu. Do wyjątków pod tym względem należy jedna z brzóz ciemnych rosnących na terenie Zawady w gminie Myślenice. Drzewo to mierzy 27 m wysokości i posiada piękny pokrój z prostym i regularnym pniem o obwodzie 133 cm.
Rekordowa brzoza ciemna z Zawady. Wysokość 27 m, obwód pnia 133 cm.
Fot. Piotr Gach, 2022 r.
|
Sekretarz Sekcji
Wstecz