2019
W tegorocznej edycji konkursu „Drzewo Roku Klubu Gaja” zwycięzcą został bez czarny z Rzeszowa. Jak informują miejscowe media, drzewo ma około 200 lat, 6 m wysokości i pień o o obwodzie 125 cm. Nie wykluczone też, że bez otrzyma status pomnika przyrody – taki pomysł przedstawili już rzeszowscy radni.
Załączone zdjęcie jest autorstwa p. Joanny Gościńskiej z portalu Rzeszow-News.pl i zostało nam udostępnione dzięki uprzejmości redaktora naczelnego RzN, p. Marcina Kobiałka.
Krzysztof Borkowski
Bez czarny z Rzeszowa - Drzewo Roku 2019. Fot. Joanna Gościńska.
|
Zarząd PTD zaprasza na 5-dniowy wyjazd do południowej Szwecji w terminie 10 - 14 września 2019 roku. Jedną z dendrologicznych atrakcji wycieczki będzie wizyta w rezerwacie przyrody, bukowym lesie „Trollskog”. Więcej informacji znajduje się w komunikacie Zarządu rozesłanym do członków Towarzystwa.
Trollskog. Fot. Krzysztof Borkowski.
|
W kwietniowym numerze „Sylwana” (R. CLXIII. Nr 4/2019) ukazał się artykuł autorstwa Pawła Zarzyńskiego i Andrzeja Grzywacza „Kategoryzacja drzew jako pomników przyrody na podstawie ich walorów przyrodniczych, historycznych i społecznych”. Jest to ciekawy i ważny temat dla członków naszej Sekcji.
Dzięki uprzejmości pp. Autorów i Redakcji czasopisma zamieszczamy cały tekst artykułu na stronie Sekcji.
Przewodniczący Sekcji
Apulia to rzadko odwiedzana przez Polaków część Włoch, choć nie brakuje w niej
ciekawych i atrakcyjnych miejsc, jak choćby sławne, dzięki Hannibalowi, Kanny.
Dla członków naszej Sekcji interesujące mogą być także wiekowe oliwki, których są tam tysiące. Obwody pni najgrubszych okazów przekraczają 10 m.
Lokalne drogi prowadzą kilometrami wśród gajów oliwnych i winnic, a drzewo oliwne znajduje się w herbie regionu. Ten sielankowy obraz zakłócają od kilku lat, coraz częściej, uschnięte drzewa. Stare gaje oliwne zamieniają się w cmentarze drzew.
To skutek działania nowej, nieznanej dotychczas tutaj bakterii o nazwie Xylella fastidiosa.
Włosi walczą z nią od kilku lat, bo oliwki to ich dziedzictwo narodowe a sama Apulia daje 40% krajowej produkcji oliwy.
Krzysztof Borkowski
Apulia - okolice Ostuni. Fot. Krzysztof Borkowski.
|
Apulia - stary gaj oliwny. Fot. Krzysztof Borkowski.
|
Apulia - kilkusetletnie oliwki. Fot. Krzysztof Borkowski.
|
Apulia - aleja oliwkowa koło Taranto. Fot. Krzysztof Borkowski.
|
Spłonął kolejny dąb, tym razem warszawski Mieszko I. Prawdopodobnie jest to najstarsze drzewo w Warszawie i najstarszy dąb na Mazowszu. Jest pomnikiem przyrody od 1962 r. Wiek dębu ocenia się na 600 lat. Drzewo miało ok. 18 metrów wysokości i ponad osiem metrów obwodu pnia. Był plombowany betonem i podpierany. To tragiczne zdarzenie miało miejsce 17 czerwca. Mieszko zaczął płonąć w nocy i został ugaszony około 7 rano. Ponownie zapłonął około godz. 10. Najbardziej ucierpiała martwa część drzewa. Wydaje się, że żywy południowy przewodnik ma szanse przetrwać. Jak zwykle w przypadku płonących drzew, wszystko wskazuje na celowe podpalenie.
Jacek Borowski
Dąb Mieszko I, fot. Jacek Borowski
|
W dniach 25 maja – 02 czerwca po południowo-zachodniej Polsce wędrowała kilkunastoosobowa wycieczka Niemieckiego Towarzystwa Dendrologicznego. W jej programie wiele miejsca poświęcono drzewom pomnikowym, w tym również dębom rogalińskim. Podczas pobytu w Kórniku, w Instytucie Dendrologii, niemieccy dendrolodzy z dużym zainteresowaniem wysłuchali informacji
o rozmnażaniu starych dębów metodą in vitro. Po przyjeździe do Rogalina mogli obejrzeć w naturze trzyletniego „Nowego Rusa”, który został tam posadzony w kwietniu tego roku, oraz jego okaz mateczny, czyli znanego dobrze „Starego Rusa”. Po rogalińskim parku wycieczkę oprowadził jego Kierownik. p. Piotr Wilanowski, który wyraził zgodę na zrobienie wspólnego zdjęcia pod Rusem. Po nadwarciańskich łąkach grupa wędrowała pod moim przewodnictwem.
Krzysztof Borkowski.
Niemieccy dendrolodzy w Rogalinie – 31 maja 2019 r. – fot. Krzysztof Borkowski
|
Członek DDG, Frank Gyßling mierzy dąb w rogalińskim parku – 31 maja 2019 r. – fot. Krzysztof Borkowski
|
W dniach 23-26 maja, w Poczdamie spotkali się po raz ósmy członkowie Europejskiego Forum Drzew Pomnikowych. W spotkaniu wzięło udział dwadzieścia sześć osób z kilkunastu krajów europejskich oraz dwie osoby z Uniwersytetu
na Hawajach. Program spotkania obejmował liczne prezentacje i zwiedzanie parków w Poczdamie i na Pawiej Wyspie w Berlin-Wannsee, z drzewami pomnikowymi jako tematem przewodnim. Zebrani uzgodnili, że kolejne, IX spotkanie odbędzie się w Amsterdamie, jesienią 2020 r.
Krzysztof Borkowski
Uczestnicy VIII spotkania ECTF na Pawiej Wyspie – 25 maja 2019 r. – fot. Krzysztof Borkowski
|
Jednym z bardziej znanych polskich drzew pomnikowych jest Dąb Wybickiego z Będomina na Pomorzu. Dąb, którego wiek ocenia się na około 450 lat, rośnie w sąsiedztwie Muzeum Hymnu Narodowego. Podczas długiego majowego weekendu posadzono w Będominie jego trzyletni klon. Stało się to możliwe dzięki pracy naukowców z Instytutu Dendrologii PAN w Kórniku, wspieranych finansowo przez Generalną Dyrekcję Lasów Państwowych, którzy kilka lat temu podjęli próbę namnażania najsławniejszych polskich dębów metodą in vitro. Długotrwałe i kosztowne badania zakończyły się sukcesem – sklonowano Rusa z Rogalina i Dąb Wybickiego z Będomina.
Informację o posadzeniu nowego Rusa zamieściliśmy pod koniec kwietnia.
Dzięki uprzejmości p. Adama Kiedrowskiego, redaktora portalu Nowe Pomorze otrzymaliśmy zgodę na prezentację zdjęcia z wydarzenia w Będominie.
Nowy Dąb Wybickiego został uroczyście posadzony przez kierującego programem namnażania dębów, dr. hab. Pawła Chmielarza z Instytutu Dendrologii, wspieranego przez jego zespół z Kórnika oraz pracowników Muzeum i leśników z Nadleśnictwa Kościerzyna.
Dąb Wybickiego w Będominie (2013 r.) – fot. Krzysztof Borkowski
|
Sadzenie klonu – fot. Adam Kiedrowski, www.nowepomorze.pl
|
Dzięki uprzejmości dr. hab. Pawła Chmielarza z Instytutu Dendrologii w Kórniku otrzymaliśmy więcej wiadomości nt. seminarium, jakie odbyło się kilkanaście dni temu w Rogalinie (info z 15 kwietnia 2019 r.). Uważam, że dla wielu z nas są to nowe i ciekawe informacje.
Prace nad rozmnażaniem dębów pomnikowych metodą in vitro prowadzi Pracownia Biologii Rozmnażania i Genetyki Populacyjnej, Instytutu Dendrologii Polskiej Akademii Nauk w Kórniku. Pięcioletnie badania były finansowane przez Dyrekcję Generalną Lasów Państwowych. Na jednym z udostępnionych zdjęć widać ukorzeniane pędy dębów w komorze fitotronowej. Obok komory stoi dr Chmielarz i jego klon (to już dzieło fotografika, p. Tomasza Siudy).
W seminarium uczestniczyło kilkadziesiąt osób, które zostały uwiecznione na zbiorowym zdjęciu, na dębowej polanie. Nowy „Rus” został posadzony przy głównym wejściu do rogalińskiego parku. Klony pomnikowych dębów to skarb, którego posiadanie nie zwalnia z obowiązku troski o okazy mateczne.
Rogalin - 12 kwietnia 2019 r., fot. Jacek Matuszak
|
Rogalin, sadzenie klonu Rusa, fot. Jacek Matuszak
|
Kórnik, dr hab. Paweł Chmielarz i klony dębów, fot. Tomasz Siuda
|
Kórnik, klon dębu, fot. Tomasz Siuda
|
Przyrodniczy Uniwersytet Trzeciego Wieku w Poznaniu zaprasza w dniu ósmego maja br. na wykład poświęcony najpotężniejszym drzewom Polski.
Szczegóły na plakacie.
12 kwietnia, w Pałacu w Rogalinie odbyło się seminarium naukowe pt. “Ochrona zasobów genowych najstarszych dębów pomnikowych rosnących w Polsce”. Jego organizatorem był Instytut Dendrologii Polskiej Akademii Nauk oraz Muzeum Narodowe w Poznaniu. Podczas seminarium posadzono w parku rogalińskim sadzonkę dębu „Rus” sklonowanego metodą in vitro.